Werken aan begrijpend lezen
De kranten staan er vol van: Nederlandse leerlingen lezen steeds slechter. De scores voor begrijpend lezen dalen al jaren. Ook op Het Kompas merkten we dit. We zijn daarom op zoek gegaan naar mogelijkheden om het leesniveau en leesplezier, want dit gaat hand in hand, naar een hoger niveau te tillen.
Twee jaar geleden hebben we daarom al een nieuwe taalmethode aangeschaft: Nieuw Nederlands Junior. Ook hebben we toen de schoolbibliotheek flink aangepakt: alle oude en kapotte boeken weggedaan en voor 10.000 euro nieuwe boeken gekocht.
Vanaf dit schooljaar gebruiken we een nieuwe methode voor wereldoriëntatie (geschiedenis, aardrijkskunde, natuur en techniek). We hebben er bij de keuze van de nieuwe methode op gelet dat taal een belangrijke rol speelt binnen de methode. We werden erg enthousiast van de nieuwe methode Wetenswaardig. Hierin wordt gewerkt met langere en meer complexe teksten dan bij de meeste andere wo-methodes. Er wordt gewerkt met leesvragen, schrijfopdrachten of presentatie opdrachten naar aanleiding van de teksten. De leerlingen worden dus uitgedaagd de teksten goed te lezen om de opdrachten te kunnen uitvoeren. Doordat leerlingen nieuwe kennis verwerven over de wereld, werken ze daarmee ook aan woordenschat, begrijpend lezen, schrijven en spreken. Uit onderzoek blijkt dat leerlingen beter worden in begrijpend lezen als ze meer kennis over de wereld hebben.
De methode Wetenswaardig is bestemd voor de groepen 4 t/m 8 en bestaat uit 30 thema’s, 6 thema’s per leerjaar. De methode Wetenswaardig is heel nieuw. Zo nieuw dat nog niet alle 30 thema’s leverbaar zijn. We hebben op dit moment 8 thema’s binnen. In de loop van dit schooljaar volgen er nog 11 thema’s. De overige thema’s verschijnen volgend schooljaar. We voeren Wetenswaardig dus gefaseerd in.
Naast de invoering van Wetenswaardig, gaan we van groep 1 t/m 8 ook aan de slag met close reading. Bij close reading krijgen leerlingen meerdere keren dezelfde tekst te lezen of voorgelezen. De tekst is complex. Hiermee bedoelen we dat de tekst een bepaalde moeilijkheidsgraad heeft. Het kan een fragment uit een jeugdboek zijn, een gedicht, een informatieve tekst, etc. We gaan in drie sessies aan de slag met dezelfde tekst.
In de eerste sessie staat vooral het algemene begrip van de tekst centraal. Voorbeelden die besproken zouden kunnen worden zijn: de titel, de deelonderwerpen, WH-vragen (wie, wat waar), is er een begin, midden en eind en kun je het verhaal in grote lijnen navertellen? Maar ook wat voor soort tekst is dit? En waar zie je dat aan?
In de tweede sessie wordt er meer ingegaan op de details. De betekenis van woorden, de signaalwoorden en worden aan de hand daarvan opdrachten gemaakt. Een tijdlijn, een venndiagram of vergelijkingen zijn voorbeelden die in de tweede sessie voorbij kunnen komen.
In de laatste sessie gaan leerlingen op zoek naar de achterliggende gedachte. Waarom heeft de schrijver deze tekst gemaakt? Wat wil hij of zij daarmee zeggen? Wat vind jij hiervan en kan je dat uitleggen aan de hand van argumenten?
Het hele team van Het Kompas krijgt dit schooljaar scholing op het gebied van close reading.
Met alle genoemde maatregelen willen wij er op Het Kompas voor zorgen dat al onze leerlingen aan het eind van groep 8 als goede lezers de school verlaten.